Bezpieczeństwo jest jedną z podstawowych, indywidualnych i zbiorowych potrzeb człowieka i zasadniczą, konstytucyjną funkcją państwa. Ratownictwo rozumiane jako działalność prowadzona na wszystkich szczeblach organizacji państwa w czasie pokoju, kryzysu i wojny, za pomocą różnych metod, sił i środków, w celu ratowania zdrowia, życia ludzkiego oraz mienia i środowiska wpisuje się jako jeden z głównych elementów systemu bezpieczeństwa. Mając to na uwadze, za cel opracowania niniejszego podręcznika przyjęto scharakteryzowanie podstawowych systemów ratownictwa oraz organizacji, instytucji służb i inspekcji realizujących zadania w zakresie ratowania i ochrony zdrowia i życia obywateli, mienia oraz środowiska, ich struktur organizacyjnych, zadań, a także sił i środków, którymi dysponują. Podręcznik przeznaczony jest dla studentów kierunków bezpieczeństwo i inżynieria bezpieczeństwa oraz kierunku zarządzanie w specjalności zarządzanie kryzysowe, a także dla słuchaczy kursów i studiów podyplomowych w zakresie bezpieczeństwa oraz zarządzania kryzysowego. W publikacji wyjaśniono rolę i miejsce ratownictwa w systemie bezpieczeństwa, a także ukazano zasadnicze podmioty ratownicze w kraju oraz przykłady organizacji ratownictwa na świecie, na podstawie wybranych krajów. Scharakteryzowano funkcjonujące w kraju i współpracujące ściśle ze sobą dwa systemy ratownictwa, a mianowicie Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy oraz Państwowe Ratownictwo Medyczne. Omówiono podstawy prawne ich działania, zadania oraz strukturę organizacyjną, a także podstawowe rodzaje ratownictwa specjalistycznego. Autorzy zaprezentowali zasady prowadzenia akcji ratowniczej, uwzględniając organizację akcji ratowniczej, poziomy kierowania i prowadzenie działań ratowniczych w zdarzeniach masowych oraz zasady współdziałania służb ratowniczych.