Jest to podręcznik akademicki omawiający tytułowe zagadnienia na tle rozważań dotyczących pedagogiki resocjalizacyjnej jako pedagogiki specjalnej, determinant zjawisk przestępczych, a także przezwyciężania sytuacji kryminogennych i zachowań dewiacyjnych. Autor, z kompetencją prawdziwego znawcy tematu, wprowadza Czytelnika w mroczną sferę amoralnych i patologicznych zachowań człowieka. Ich przegląd, od zachowań paraprzestępczych i przestępczych, przez narkomanię do samobójstwa, został poprzedzony wstępem teoretycznym, zapoznającym Czytelnika z szeroką problematyką pedagogiki ogólnej, pedagogiki resocjalizacyjnej oraz penitencjarnej. Omawiane tematy podlegają wielostronnemu oglądowi autora, który stosuje metodologię innych, choć powiązanych z pedagogiką, nauk: socjologii, psychologii czy antropologii. Lektura książki przynosi szeroki obraz zagrożeń współczesnej cywilizacji, godzących w podstawy ładu społecznego, i wykracza daleko poza analizę behawioralną, nawiązując do koncepcji filozoficznych i psychologicznych dotyczących ludzkich zachowań. Dalsze części opracowania poświęcono zagadnieniom kary jako środka służącego resocjalizacji, a także innym metodom prawnym i ich wpływowi na zachowanie osób niedostosowanych społecznie. Na koniec autor dokonuje oceny metod i środków znanych pedagogice specjalnej pod kątem ich skuteczności w przeciwdziałaniu i profilaktyce sytuacji kryminogennych oraz zachowań dewiacyjnych. "Celem pedagogiki resocjalizacyjnej - pisze autor - jest wychowanie osób, których socjalizacja nie przebiegała zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, czyli była nieprawidłowa i wymaga korekty". Podobnie można określić intencję omawianej książki."